ΞΕΝΟΦΟΒΙΑ

Ξενοφοβία

Διάκριση ξενοφοβίας και ρατσισμού

Η ξενοφοβία δεν πρέπει να συγχέεται με το ρατσισμό. Με τον όρο «ρατσισμός» νοείται η

διάκριση και ο διαχωρισμός ανθρώπων, ομάδων ή φυλών και η μεροληπτική αντιμετώπισή τους.

Ο Α. Λοβέρδος, σε άρθρο του στην εφημερίδα

ανάμεσα στην ξενοφοβία και στο ρατσισμό: «Στις παρυφές του φαινομένου του ρατσισμού

κινείται η ξενοφοβία. Ο φόβος για τον ξένο σαφώς και δεν είναι ρατσισμός, σαφώς και δεν

εκδηλώνεται με βία, σαφώς και δεν είναι ιδιαιτέρως επικίνδυνος. Ο φόβος για τον ξένο αποτελεί

συνήθως μια εσωτερική αρνητική αντιμετώπιση του άλλου, όταν αυτός μεταναστεύει, είναι

φτωχός, ανήκει σε άλλη εθνικότητα ή φυλή, πιστεύει σε άλλη θρησκεία. Η ξενοφοβία είναι

παθητική. Αποτελεί αποκλειστικά κοινωνική αντίδραση, δηλαδή δεν μπορεί να αποτελέσει

κρατική πρακτική. Τέλος, δεν αποτελεί το αίτιο για βίαιες συμπεριφορές. Με άλλα λόγια,

φοβάμαι τον άλλον, σημαίνει επιφυλάσσομαι, κοιτώ καχύποπτα, αποδοκιμάζω με μορφασμό,

ενοχλούμαι, αποστρέφω το βλέμμα μου και προσπερνώ, υποτιμώ με λόγια ή χωρίς λόγια, κλείνω,

ενδεχομένως, την πόρτα κατάμουτρα, σιγοψιθυρίζω υποτιμητικές εκφράσεις. Ενώ, αντίθετα,

ρατσισμός σημαίνει βία, σημαίνει γκέτο, απαγόρευση άσκησης δικαιωμάτων». Ωστόσο,

οφείλουμε να επισημάνουμε πως, αν δεν προσέξουμε, η ξενοφοβία μπορεί να καταστεί καλός

αγωγός του ρατσισμού, δηλαδή να αποτελέσει προστάδιό του.

Τα Νέα παρουσιάζει ως εξής τη διάκριση

Αίτια

- Η μαζική εισροή μεταναστών και προσφύγων δημιουργεί αρκετά προβλήματα στις χώρες

υποδοχής τους. Είναι καθοριστικό ότι ενισχύεται το ήδη υπάρχον και ζωτικό πρόβλημα της

ανεργίας, γιατί οι μετανάστες και οι πρόσφυγες αποτελούν πολύ φθηνό εργατικό δυναμικό και τα

ημερομίσθιά τους είναι πενιχρά σε σχέση με αυτά των ντόπιων. Οι τελευταίοι άλλωστε

αισθάνονται ανασφάλεια, επειδή προτιμώνται οι ξένοι.

- Δημιουργούνται επίσης συχνά πολλές εντάσεις και ενισχύεται ο ρατσισμός, ενώ η κοινωνική

συνοχή και σταθερότητα αμβλύνονται διαταράσσοντας τη γαλήνη της κοινωνίας. Οι μετανάστες

και οι πρόσφυγες, από άμυνα ή αντίδραση, δημιουργούν ορισμένα «γκέτο» και προβαίνουν σε

πράξεις βίας – εγκληματικότητας ή παραοικονομίας, για να επιβιώσουν, να αναπτυχθούν.

- Υπάρχουν πολίτες που πιστεύουν ότι ελλοχεύει ο κίνδυνος της αλλοίωσης της εθνικής και

πολιτιστικής μας ταυτότητας και φυσιογνωμίας, αφού ο συγχρωτισμός με ανθρώπους

διαφορετικής παιδείας, γλώσσας, ιστορίας και καταγωγής μπορεί να μας επηρεάσει ιδιαίτερα

αρνητικά.

- Ζούμε σε μία εποχή της ηθικής χαλάρωσης και της κρίσης των αξιών, όπου σταδιακά χάνεται ο

σεβασμός προς το συνάνθρωπο, και ειδικά στις κοινωνίες των μεγαλουπόλεων όπου κυριαρχεί το

φαινόμενο της ανωνυμίας και της αποξένωσης των ανθρώπων, καθίσταται πιο δύσκολο να

εκδηλωθεί ο απαιτούμενος σεβασμός απέναντι σε άτομα που είναι «ξένα» ως προς τα

χαρακτηριστικά και τις συνήθειές μας.

- Ενοχλούμαστε από το διαφορετικό είτε αυτό αφορά στη θρησκεία, είτε στη φυλή, είτε στην

εθνικότητα.

- Η κρίση των φορέων διαπαιδαγώγησης, που επιφέρει την απουσία ανθρωπιστικής παιδείας από

την οικογένεια, το σχολείο κ.λπ., έχει ως αποτέλεσμα να μην καλλιεργούνται πολύπλευρα οι

άνθρωποι και επομένως να στερούνται της ωριμότητας, που θα τους υπαγόρευε να σέβονται

αυτούς που έχουν διαφορετική εθνική ή φυλετική ταυτότητα από κείνους.

 Τα ΜΜΕ, 

συνεπικουρούμενα και από άτομα που καταφεύγουν στο λαϊκισμό, καλλιεργούν τη

ξενοφοβία, γιατί οτιδήποτε συμβαίνει το αποδίδουν στους ξένους

Τρόποι αντιμετώπισης

- Χρειάζεται, λοιπόν, καλλιέργεια του πνεύματος και όξυνση της κριτικής ικανότητας, ώστε ο

άνθρωπος να εξευγενιστεί και να αποκτήσει υψηλά πρότυπα που θα τον ανανεώσουν εσωτερικά

και θα τον ευαισθητοποιήσουν για την αντιμετώπιση της νοσηρής αυτής κατάστασης.

- Παράλληλα, η εμπέδωση της κοινωνικής συνείδησης, η οποία σχετίζεται με την αλλαγή

νοοτροπίας και τη

-

ν τοποθέτηση του συλλογικού συμφέροντος πάνω από το ατομικό, καθώς και η

επικράτηση του διαλόγου μεταξύ ατόμων και εθνών, όταν στηρίζονται στην καλή προαίρεση και

την ισοτιμία, αποτελούν ασφαλιστικές δικλείδες, με τις οποίες διαμορφώνεται 

ένα κλίμα

δημιουργικής συμπόρευσης όλων των ανθρώπων.

- Το ολυμπιακό ιδεώδες χρειάζεται να αναβιώσει μέσω του αθλητισμού, ώστε να περιοριστούν οι

έριδες μεταξύ των λαών και να τονωθεί το πνεύμα της υγιούς άμιλλας και της ειρηνικής

διευθέτησης των προβλημάτων.

- Οι διεθνείς οργανισμοί οφείλουν να προσφέρουν ανθρωπιστική βοήθεια, ηθική στήριξη και

οικονομικής ενίσχυση

- Η επαφή με την τέχνη επίσης βοηθά, γιατί αποτελεί κοινή γλώσσα και ενώνει τους ανθρώπους.

- Οι πολιτικοί και πνευματικοί ηγέτες μπορούν να αποτελέσουν καθοδηγητικά και φωτεινά

παραδείγματα, αγωνιζόμενοι για το οικουμενικό συμφέρον, περιορίζοντας τις επεκτατικές τους

βλέψεις οι πρώτοι και επιζητώντας την ουσιαστική ανάπτυξη των διεθνών σχέσεων καθώς και τη

διεύρυνση του σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα οι δεύτεροι. Κάτι τέτοιο όμως προϋποθέτει

και τη δική μας κριτική στάση.

- Καθένας από μας οφείλει να προσαρμόσει τη νοοτροπία του, στηλιτεύοντας την

περιθωριοποίηση και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Οι νέοι ειδικότερα, με ιδεαλισμό και όραμα,

έχουν χρέος να αγωνιστούν για τη δημιουργία ενός καλύτερου κόσμου, στηριγμένου στην

αμοιβαιότητα και την αγάπη. Αυτός ο δρόμος θα είναι, άλλωστε, ο καταλληλότερος για την

οικοδόμηση μιας νέας Ευρώπης, που δε θα αποτελεί μονάχα μια οικονομική - πολιτική

υπερδύναμη, αλλά έναν παγκόσμιο εξισορροπητικό παράγοντα, μια Ευρώπη που θα αγωνίζεται

    

πηγή!Ηeyteacher-Calliopi.blogspot.gr